استراتژي اقيانوس آبي، يك رويكرد استراتژيك در بازاريابي و تركيبي از استراتژي‌هاي تمايز و كاهش هزينه است. اقيانوس آبي يك اصطلاح جديد، اما داراي موجوديت و مفهوم قديمي است. بسياري از كسب و كارهايي كه امروزه وجود دارند، در سال‌هاي گذشته ناشناخته بوده‌اند. راه موفقيت كسب وكارها در دنياي پر رقابت امروز از منظر استراتژي اقيانوس آبي اين است كه با خلاقيت و پيش‌بيني نيازهاي آتي بازار، در محصولات و خدمات خود و يا شيوه ارائه آن‌ها تغييري عمده ايجاد كرده و كسب و كاري را آغاز كنيد كه پيش از شما هيچ تقاضايي براي آن وجود نداشته است.
نوآوري در خلق ارزش، شيوه نوين تفكر در حوزه‌ي تدوين و اجراي استراتژي است كه به شكل‌گيري اقيانوس‌آبي و كناره‌گيري از رقابت مي‌انجامد. استراتژي اقيانوس آبي، كسب و كارها را به تغيير روند فكري‌شان نسبت به بازار دعوت مي‌كند. به اين معني كه به جاي ورود به بازار پر رقيب كنوني و تلاش براي گرفتن سهم بازار بيش‌تر از رقبا، به فكر ورود به صنعتي كاملاً جديد و يا خلق محصول يا خدمت خلاق و منحصربه‌فرد باشند، تا به فعاليت‌هاي خود در يك فضاي بي‌رقيب ادامه دهند. به عبارتي ديگر، در اقيانوس آبي رقابت بي‌معناست. كسب و كارها با تاكيد و تمركز بر ايجاد ارزش براي كسب و كار و مشتريان و خلاقيت در ارائه محصولات يا خدمات، بدون نياز به قواعد از پيش تعيين‌شده، بازاري جديد با نيازهايي جديد ايجاد مي‌كنند. در اقيانوس آبي، عملكرد رقبا را تجزيه و تحليل مي‌كنيم، اما اين به معناي تقليد يا الگوبرداري از آن‌ها نيست.
در مقابل استعاره‌ي اقيانوس آبي، اقيانوس قرمز قرار دارد. اقيانوس قرمز در واقع استعاره از فضاي رقابتي موجود است كه كسب و كارهاي بسياري براي گرفتن سهم خود از بازار، مشغول رقابت سنگين با رقبا و جنگ و خونريزي هستند. در اقيانوس قرمز مرزهاي مشخص، بخش‌بندي بازار و قوانين رقابتي مشخص وجود دارد. هرچه رقباي بيش‌تري در اين فضا وجود داشته باشند، حمله‌ها بيش‌تر بوده و فرصت‌هاي رشد و سودآوري كاهش مي‌يابند. كسب و كارها در اقيانوس قرمز در صدد كاهش هزينه‌ها جهت دستيابي به سود بيش‌تر هستند. اين كسب و كارها، بر يك رويكرد متداول و مرسوم در رقابت متمركز شده‌اند تا با يك قاعده‌ي مشخص، رقبا را از ميدان به در كنند و يا از آن‌ها سبقت گيرند.
اقيانوس آبي، فضايي مختص صنايع جديدي است كه پتانسيل آن‌ها در بازار وجود داشته و مشترياني بالقوه دارند كه ديگر مايل به استفاده از محصولات يا خدمات موجود در اقيانوس قرمز نيستند. اين صنايع جديد، در فضايي بي‌رقيب، بدون محدوديت فعاليت خواهند كرد و در واقع در آن صنعت پيشرو خواهند بود. حتي اگر كسب و كارهاي ديگري پس از آن‌ها وارد آن عرصه شوند، در صورت فعاليت هوشمندانه و خلاقانه، فاصله تازه واردان با كسب و كار پيشرو آن قدري هست كه درگيري ايجاد نشده و اقيانوس قرمز نگردد. قواعد بازي و مسير حركت در استراتژي اقيانوس آبي، بر اساس چارچوب‌هاي عيني و عملي و عقايد و نظرات صاحبان صنايع، گام به گام پيش رفته و بازبيني مي‌شود. در اقيانوس آبي، سيستم كلي فعاليت سازمان را همزمان با استراتژي تمايز و كاهش هزينه هم‌سو مي‌سازند، در حالي‌كه در اقيانوس قرمز، استراتژي تمايز يا كاهش هزينه به‌كار گرفته مي‌شود.
نگاهي نو به استراتژي سازمان براي ورود به اقيانوس آبي
جهت بازسازي استراتژي سازمان يا كسب و كار خود و ورود به اقيانوس آبي، لازم است اقدامات زير را انجام دهيد:
- تمركز استراتژيك خود را از سمت رقبا و محدوديت‌هاي بازار، به آلترناتيوها و پتانسيل‌هاي موجود در صنعت تغيير دهيد. به عبارتي ديگر، فرضيات و مرزبندي‌هاي قبلي را فراموش كنيد.
- تمركز و توجه خود را از مشتريان فعلي به مشتريان بالقوه‌ي آتي معطوف كنيد.
- در اين مرحله با داشتن نگاهي كلي به صنعت، ديد مناسبي جهت بازتعريف چالش‌ها و مسائل موجود در آن خواهيد داشت. سپس مي‌توانيد عناصر ارزش‌آفرين براي سازمان و مشتري را حول مرزهاي جديد صنعت بازسازي كنيد.
- با توجه به فاكتورهاي موجود در صنعت، بايد براي حذف، كاهش يا افزايش آن‌ها و همچنين ايجاد فاكتورهاي جديد، برنامه‌ريزي كنيد.
- همواره بايد براي اين‌گونه سوالات پاسخ مناسبي داشته باشيد:
- o نقطه تمايز و ارزش شما براي مشتري كدام است؟
- o تا چه حد قيمت‌گذاري و سود آوري‌تان منطقي است؟
- o موانع و چالش‌هاي كنوني و آتي كدام‌اند و چه راه حل‌هايي براي آن پيشنهاد مي‌كنيد؟
- موانع درون سازماني را با فرهنگ‌سازي و آموزش از بين برده و استراتژي اقيانوس آبي را پياده‌سازي نماييد.
فراموش نكنيد يك استراتژي موفق، علاوه بر ايجاد ارزش براي سازمان و مشتري، در كارمندان نيز ايجاد انگيزه خواهد كرد. تيم حرفه‌اي شركت تبليغاتي مات، با پياده‌سازي استراتژي‌هاي نوين بازاريابي، كسب و كار شما را براي ورود به اقيانوس آبي همراهي مي‌كند.
همه جيز در مورد بازاريابي عصبي