در مقالات قبلي با اهميت ايده پردازي و خلاقيت در تبليغات و تكنيكهاي مفيد براي خلق ايده آشنا شديد. براي موفقيت در انتخاب بهترين ايده وكاهش ريسك شكست، بايد پيش از پياده‌سازي، كارآمد بودن ايده را ارزيابي كنيد. در اين مقاله سعي داريم به برخي از تكنيكهاي مفيد جهت اولويت‌بندي و ارزيابي ايده‌ها اشاره كنيم.
تكنيك ABC
از تكنيك ABC براي تحليل داده‌هايي استفاده مي‌شود كه بتوان آن را از نظر اهميت به 3 دسته‌ي بسيار مهم، مهم و كم اهميت تقسيم كرد. در اين روش براي كنترل يا ارزيابي هر دسته، سياست‌هاي متفاوتي اتخاذ مي‌شود. تكنيك ABC در ارزيابي ايده‌ها به دو صورت به كار مي‌رود:
- در حالت اول، ابتدا شاخص ارزيابي اهميت تعيين شده و سپس ايده‌ها با توجه به آن شاخص بر اساس اهميت به 3 گروه A، B و C تقسيم مي‌شوند.
- در حالت دوم، با ايجاد اتاق فكر و طوفان مغزي، تمام آيتم‌هاي مرتبط با ايده ليست شده و سپس با توجه به اولويت دسته‌بندي مي‌شوند.
تكنيك ATAR
از اين روش بيش‌تر در بازاريابي، در جهت ارزيابي سهم هر كدام از 4 عامل زير براي تحليل قدرت ايده‌ي پيشنهادي استفاده مي‌شود:
- Awareness: چه سهمي از بازار هدف، از ايده‌ها يا برند شما آگاهي دارند؟
- Trial: چه بخشي از مشتريان دسته‌ي قبل از محصولات يا خدمات شما استفاده مي‌كنند؟
- Availability: ميزان دسترسي مشتريان به محصول چقدر است؟
- Repeat: چه تعداد از مشتريان شما مجدد از محصولات يا خدمات شما استفاده خواهند كرد؟
تحليل SWOT
به كمك تحليل SWOT، مي‌توان هر ايده را از منظر نقاط قوت (Strength)، نقاط ضعف (Weakness) ، فرصت‌ها (Opportunity) و تهديدهاي موجود (Threat)بررسي كرد. تحليل SWOT شامل يك سيستم امتيازدهي است، به گونه‌اي كه در نهايت تمام ايده‌ها از اين 4 منظر با هم مقايسه شده و براي تبديل نقاط ضعف به نقاط قوت و هم‌چنين تبديل تهديدها به فرصت پيشنهاداتي ارائه خواهد شد.
تكنيك NAF
با استفاده از اين روش مي‌توان ايده‌ها را از 3 منظر نوآوري يا Novelty، جذابيت يا Attractiveness و امكان سنجي يا Feasibility Study بررسي و ارزيابي كرد. اين روش خصوصاً هنگام توليد ايده‌ها بسيار پركاربرد است. با توجه به اين مدل، به هر ايده از 0 تا 10 از جهات زير امتيازدهي خواهد شد:
- نوآوري: اين ايده تا چه ميزان خلاقانه بوده است؟ آيا ميزان نوآوري بسته به موقعيت مناسب بوده است؟
- جذابيت: اين ايده به عنوان راه حل تا چه حد جذاب است؟ آيا اجراي آن مي‌تواند ما را به تمام اهدافمان برساند يا صرفاً بخشي از آن را پوشش خواهد داد؟
- امكان سنجي: آيا اجرا و پياده‌سازي ايده امكان پذير است يا صرفاً در تئوري جذاب است؟
چك ليست ارزيابي ايده
در اين روش با ايجاد چك ليستي شامل سوالاتي دسته‌بندي شده بر اساس شاخص‌هاي مرتبط با هر ايده، با ارزيابي ميزان خلاقيت و شانس‌هاي موفقيت، به ايده‌ها وزن‌دهي مي‌كنيم. اين چك ليست مي‌تواند شامل سوالاتي در دسته‌بندي‌هاي زير باشد:
- سولات كلي مانند اثرات محصول يا خدمت بر محيط زيست، كيفيت، ايمني، تاثيرات اجتماعي
- سوالاتي در حوزه‌ي صنعت مانند تعداد، قدرت و نحوه‌ي فعاليت رقبا، نحوه قيمت‌گذاري، نوع محصولات
- سوالات حوزه‌ي بازار مانند شناسايي پرسوناي مخاطب، ميزان هماهنگي ايده با ترند روز، نياز و علاقه‌ي مخاطب
- سوالات مرتبط با محصول مانند هزينه‌ي پياده‌سازي ايده روي محصول، نياز به اعمال تغييرات در بسته‌بندي، آموزش‌هاي كاربردي و گارانتي
ماتريس ارزيابي
از ماتريس ارزيابي براي ارزيابي ايده‌هايي استفاده مي‌شود كه داراي چند شاخص و ويژگي قابل بررسي باشند. در ماتريس ارزيابي، به هر شاخص، يك وزن تعلق مي‌گيرد. سپس ايده‌هاي مرتبط با هر شاخص تعيين شده و به هر كدام يك امتياز كه غالباً در بازه‌اي مانند 0تا 10 قرار دارد، تعلق مي‌گيرد. براي به دست آوردن امتياز نهايي، وزن هر شاخص را درامتياز آن ضرب مي‌كنيم. در نهايت، مجموع امتيازها براي هر ايده، از حاصل جمع امتيازهاي آن مرتبط با هر شاخص، به دست مي‌آيد و ايده‌اي كه بيش‌ترين مجموع امتياز را داشته باشد، انتخاب خواهد شد.
تكنيك دلفي
تكنيك دلفي يك روش پيش‌بيني سيستماتيك براي توليد و ارزيابي اعتبار و كارايي ايده‌ها است. در روش دلفي، نظرات افراد متخصص درباره ايده‌ها از طريق پرسش‌نامه‌هاي از پيش طراحي شده، گردآوري مي‌شود. در تحليل اولين پرسشنامه، نكات و محورهاي اصلي مشخص مي‌شوند. سپس از اين نكات در طراحي پرسشنامه‌ي دوم استفاده خواهد شد. در پايان هر مرحله، نتيجه‌ي ارزيابي، جهت بازبيني مجدد و اطمينان بيش‌تر در اختيار پاسخ دهندگان قرار مي‌گيرد. اين روند به همين صورت تا حصول نتيجه ادامه پيدا خواهد كرد. به نحوي كه پاسخ‌ها نشان‌گر توافق نظر ميان افراد متخصص درباره‌ي هر ايده باشد و فرد مصاحبه كننده به پاسخ مورد نظر خود دست يابد.
در مقاله بعدي با ادامه‌ي تكنيكهاي ارزيابي ايده آشنا خواهيد شد.
منبع: آژانس ديجيتال ماركتينگ ماكان
در مقالات قبلي با اهميت ايده پردازي و خلاقيت در تبليغات و تكنيكهاي مفيد براي خلق ايده آشنا شديد. براي موفقيت در انتخاب بهترين ايده وكاهش ريسك شكست، بايد پيش از پياده‌سازي، كارآمد بودن ايده را ارزيابي كنيد. در اين مقاله سعي داريم به برخي از تكنيكهاي مفيد جهت اولويت‌بندي و ارزيابي ايده‌ها اشاره كنيم.
تكنيك ABC
از تكنيك ABC براي تحليل داده‌هايي استفاده مي‌شود كه بتوان آن را از نظر اهميت به 3 دسته‌ي بسيار مهم، مهم و كم اهميت تقسيم كرد. در اين روش براي كنترل يا ارزيابي هر دسته، سياست‌هاي متفاوتي اتخاذ مي‌شود. تكنيك ABC در ارزيابي ايده‌ها به دو صورت به كار مي‌رود:
- در حالت اول، ابتدا شاخص ارزيابي اهميت تعيين شده و سپس ايده‌ها با توجه به آن شاخص بر اساس اهميت به 3 گروه A، B و C تقسيم مي‌شوند.
- در حالت دوم، با ايجاد اتاق فكر و طوفان مغزي، تمام آيتم‌هاي مرتبط با ايده ليست شده و سپس با توجه به اولويت دسته‌بندي مي‌شوند.
تكنيك ATAR
از اين روش بيش‌تر در بازاريابي، در جهت ارزيابي سهم هر كدام از 4 عامل زير براي تحليل قدرت ايده‌ي پيشنهادي استفاده مي‌شود:
- Awareness: چه سهمي از بازار هدف، از ايده‌ها يا برند شما آگاهي دارند؟
- Trial: چه بخشي از مشتريان دسته‌ي قبل از محصولات يا خدمات شما استفاده مي‌كنند؟
- Availability: ميزان دسترسي مشتريان به محصول چقدر است؟
- Repeat: چه تعداد از مشتريان شما مجدد از محصولات يا خدمات شما استفاده خواهند كرد؟
تحليل SWOT
به كمك تحليل SWOT، مي‌توان هر ايده را از منظر نقاط قوت (Strength)، نقاط ضعف (Weakness) ، فرصت‌ها (Opportunity) و تهديدهاي موجود (Threat)بررسي كرد. تحليل SWOT شامل يك سيستم امتيازدهي است، به گونه‌اي كه در نهايت تمام ايده‌ها از اين 4 منظر با هم مقايسه شده و براي تبديل نقاط ضعف به نقاط قوت و هم‌چنين تبديل تهديدها به فرصت پيشنهاداتي ارائه خواهد شد.
تكنيك NAF
با استفاده از اين روش مي‌توان ايده‌ها را از 3 منظر نوآوري يا Novelty، جذابيت يا Attractiveness و امكان سنجي يا Feasibility Study بررسي و ارزيابي كرد. اين روش خصوصاً هنگام توليد ايده‌ها بسيار پركاربرد است. با توجه به اين مدل، به هر ايده از 0 تا 10 از جهات زير امتيازدهي خواهد شد:
- نوآوري: اين ايده تا چه ميزان خلاقانه بوده است؟ آيا ميزان نوآوري بسته به موقعيت مناسب بوده است؟
- جذابيت: اين ايده به عنوان راه حل تا چه حد جذاب است؟ آيا اجراي آن مي‌تواند ما را به تمام اهدافمان برساند يا صرفاً بخشي از آن را پوشش خواهد داد؟
- امكان سنجي: آيا اجرا و پياده‌سازي ايده امكان پذير است يا صرفاً در تئوري جذاب است؟
چك ليست ارزيابي ايده
در اين روش با ايجاد چك ليستي شامل سوالاتي دسته‌بندي شده بر اساس شاخص‌هاي مرتبط با هر ايده، با ارزيابي ميزان خلاقيت و شانس‌هاي موفقيت، به ايده‌ها وزن‌دهي مي‌كنيم. اين چك ليست مي‌تواند شامل سوالاتي در دسته‌بندي‌هاي زير باشد:
- سولات كلي مانند اثرات محصول يا خدمت بر محيط زيست، كيفيت، ايمني، تاثيرات اجتماعي
- سوالاتي در حوزه‌ي صنعت مانند تعداد، قدرت و نحوه‌ي فعاليت رقبا، نحوه قيمت‌گذاري، نوع محصولات
- سوالات حوزه‌ي بازار مانند شناسايي پرسوناي مخاطب، ميزان هماهنگي ايده با ترند روز، نياز و علاقه‌ي مخاطب
- سوالات مرتبط با محصول مانند هزينه‌ي پياده‌سازي ايده روي محصول، نياز به اعمال تغييرات در بسته‌بندي، آموزش‌هاي كاربردي و گارانتي
ماتريس ارزيابي
از ماتريس ارزيابي براي ارزيابي ايده‌هايي استفاده مي‌شود كه داراي چند شاخص و ويژگي قابل بررسي باشند. در ماتريس ارزيابي، به هر شاخص، يك وزن تعلق مي‌گيرد. سپس ايده‌هاي مرتبط با هر شاخص تعيين شده و به هر كدام يك امتياز كه غالباً در بازه‌اي مانند 0تا 10 قرار دارد، تعلق مي‌گيرد. براي به دست آوردن امتياز نهايي، وزن هر شاخص را درامتياز آن ضرب مي‌كنيم. در نهايت، مجموع امتيازها براي هر ايده، از حاصل جمع امتيازهاي آن مرتبط با هر شاخص، به دست مي‌آيد و ايده‌اي كه بيش‌ترين مجموع امتياز را داشته باشد، انتخاب خواهد شد.
تكنيك دلفي
تكنيك دلفي يك روش پيش‌بيني سيستماتيك براي توليد و ارزيابي اعتبار و كارايي ايده‌ها است. در روش دلفي، نظرات افراد متخصص درباره ايده‌ها از طريق پرسش‌نامه‌هاي از پيش طراحي شده، گردآوري مي‌شود. در تحليل اولين پرسشنامه، نكات و محورهاي اصلي مشخص مي‌شوند. سپس از اين نكات در طراحي پرسشنامه‌ي دوم استفاده خواهد شد. در پايان هر مرحله، نتيجه‌ي ارزيابي، جهت بازبيني مجدد و اطمينان بيش‌تر در اختيار پاسخ دهندگان قرار مي‌گيرد. اين روند به همين صورت تا حصول نتيجه ادامه پيدا خواهد كرد. به نحوي كه پاسخ‌ها نشان‌گر توافق نظر ميان افراد متخصص درباره‌ي هر ايده باشد و فرد مصاحبه كننده به پاسخ مورد نظر خود دست يابد.
در مقاله بعدي با ادامه‌ي تكنيكهاي ارزيابي ايده آشنا خواهيد شد.
همه جيز در مورد بازاريابي عصبي